Anadolu, birçok medeniyetin kalıntılarını barındırarak açık hava müzesi niteliği kazanmıştır. Yurt dışına kaçırılan tarihi eserlerin geri getirilmesi amacıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesindeki ekipler kültürel miras kaçakçılığıyla etkin bir şekilde mücadele sürdürüyor. 1980 yılından bu yana, 19 farklı ülkede yapılan toplam 169 çalışma gerçekleştirildi.
En Çok İade Almanya'dan
Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre, son 45 yılda yurtdışına kaçırılan 26 bin 761 tarihi eser ve kültürel varlık, Türkiye’ye iade edildi. En çok eser getiren ülkeler arasında Almanya, Hırvatistan, Bulgaristan, İngiltere, ABD ve Sırbistan kendine yer buldu. Almanya'dan 8 bin 670, Hırvatistan'dan 4 bin 147, İngiltere'den 3 bin 748, Bulgaristan'dan 3 bin 061, ABD'den 2 bin 701 ve Sırbistan'dan 1865 eser geri döndü.
16. Yüzyıla Ait İznik Çini Karo da Getirildi
Bakanlık, yurtdışındaki eserlerin iadesi için çalışmalarını bu yıl da kesintisiz sürdürdü. 2025 yılı itibarıyla toplamda 110 eser ana vatanına getirildi. Kanada'da yaşayan bir kişi tarafından miras kalan Anadolu kökenli bir testi, iki kandil, iki pişmiş toprak kap ve bir pazubent, Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde korunmaya alındı. Ayrıca, ABD’den antik dönemden kalma, bireye ait kemiklerin veya yakıldıktan sonra küllerinin saklandığı lahdin geri dönüşü sağlandı. İngiltere’deki bir müzayede evinde yapılan tekliflerle Adana Ulu Camisi’nden çalınan 2003 tarihli, 16. yüzyıla ait altı köşeli İznik çini karo, Ankara Etnografya Müzesi'nde muhafaza altına alındı.
757 Yıllık El Yazması
Bu yıl ayrıca, ABD'den gönüllü olarak iade edilen Bizans Dönemi'ne ait, kiremit renginde astarlı, çift ip delikli kulpa sahip bir çömlek, Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ne teslim edildi. Yusuf Ağa Yazma Eser Kütüphanesi’nden çalınan 1268 tarihli el yazması “Kitab Şerhu'l-Esma”, Bahreyn Krallığı Uluslararası Yatırım Bankası’nın Şeriat Denetim Kurulu Başkanı Nizam Muhammed Salih Yakubi tarafından Konya Yazma Eserler Bölge Müdürlüğü’ne bağışlandı. Burdur ili Boubon Antik Kenti kökenli bronz Marcus Aurelius heykeli de ABD’den geri getirildi. Ayrıca Adana'da Ramazanoğlu Beyliği döneminde inşa edilen (1541) camiden çalınan İznik çinileri İngiltere’den iade edildi. İmparator Maximianus (M.S. 286-305), I. Constantinus (M.S. 306-337), II. Constantinus (M.S. 341-346) ve Arcadius (M.S. 383-408) dönemlerinde basılmış 83 sikke de ABD’den geri alındı.
Kadın ve Erkek Adak Heykelcikleri
İsviçre’den iade edilen Tunç Çağı'na ait, yüzleri ve kemer bölümleri yaldızlı kadın ve erkek adak heykelcikleri, granülasyon tekniğiyle üretilen altın küpe, cam üfleme tekniğiyle yapılmış koku şişesi ve minyatür amphora formundaki cam şişe Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmeye başlandı.
