Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, NTV'de katıldığı bir canlı yayında, Suriye'deki çatışmalı durum ve Gazze'deki krize dair önemli açıklamalarda bulundu.
Fidan'ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
PKK/YPG'YE İLİŞKİN UYARILAR
Suriye'nin Türkiye'nin milli güvenliği açısından taşıdığı önem yadsınamaz. Komşularımız bizim için hayati bir öneme sahip. Buradaki sorunlarla ilgilenmek istemiyoruz. Bu sorunlar, ülkemize göç ve ekonomik durgunluk gibi olumsuz etkilerle geri dönüyor. Birinci önceliğimiz bölgede istikrar, huzur ve güvenliği sağlamaktır. Bizim hegemonik bir politikamız yok.
Suriye'nin bölünmesi ve istikrarsızlık gibi durumların faydalanılabileceği aktörlerin, o ülkenin içinde bulunduğu çaresizlikten yararlanma çabalarını gözlemliyoruz. Özellikle İsrail'in bu yönde bir amacı olduğunu düşünüyoruz; Netanyahu bunu da açık bir şekilde ifade etti.
Süveyda'daki olayları fırsat olarak değerlendiren bazı diğer grupların harekete geçtiği görülüyor. İktidar olarak uyarılarımızı aktarmak zorundaydık. Çünkü Suriye'nin birlik ve bütünlüğünü savunmak istiyoruz. Oradaki gruplar, bu dengenin sağlanması için çaba göstermelidir.
İsrail'e, gerek kendi istihbarat kanallarımız aracılığıyla gerekse muhataplarımız üzerinden aynı mesajı gönderiyoruz. Gizli bir ajandamız yok. Bizim dile getirdiğimiz şey, hiçbir ülkenin Suriye'ye tehdit oluşturmaması ve Suriye'nin de kimseye tehdit oluşturmamasıdır. Bu anlayışla hareket etmeliyiz.
TÜRKİYE'DEN ŞAM'A DESTEK BEYANI
Diğer ülkelerle işbirliği yapmanın son derece doğal olduğunu düşünüyoruz. Irak ile diğer ülkelerle işbirliği yapıyorsak, Suriye'de neden bunu yapmayalım? Suriye'nin temel devlet kurumlarının yeniden yapılandırılması konusunda acil yardıma ihtiyacı var.
SÜVEYDA'DAKİ OLAYLAR
Bölgedeki bazı gruplar kendilerini güvende hissetmemekte ve bu durum, Osmanlı'nın çekilmesiyle başlamaktadır. Üstü örtülmüş bazı sorun alanları mevcut. Bedevilerle Dürziler arasında yaşanan çatışmalara, merkezi yönetimin müdahale çabalarına İsrail'in engel olduğunu gözlemliyoruz. Merkezi güçler orada olmadığında karşılıklı şiddeti kimse durduramaz. Bu şartlara rağmen bir anlayış birliği oluşmuştur. Amman'da yapılan toplantılarda sadece Dürzilerin üç kolundan biri anlaşmalara karşıt bir dil kullandı, taraflar arasındaki müzakereler hala devam ediyor.
Şara bölgedeki çatışmanın çözümüne dair kapsamlı bir siyaset izlemeye çalışıyor. Bölgedeki birçok grup arasında hesaplaşmalar sürerken, Şara'nın elindeki imkanlarla müdahale ettiğine inanıyorum.
ABD NE İSTİYOR?
ABD'nin bölgede yapıcı bir rol üstlendiğini gözlemliyoruz. Sayın Trump’ın bölgeye gönderdiği Suriye Temsilcisi Tom Barrack, tarafsızlık yansıtma çabasındaki yeni bir yaklaşımı temsil ediyor. Bu, yıllardır beklediğimiz özgün bir vizyon ve bunu takdirle karşılıyoruz. Hegemon beklentisi, hegemonun gelişini ve raconunu kesmesini beraberinde getirir; istediği her şeyi alır ve gitmeden önce daha fazlasını bırakmaz.
Sayın Barrack, hem İsrail ile hem de Suriye, Ürdün ve bizlerle yaptığı görüşmelerde yoğun bir çaba harcadı. Şu anda bir huzur ortamı yaşıyoruz, umarım bu sürer.
SDG'YE UYARI VE ÇAĞRI
Süveyda'daki durum gündemimizi etkiliyor. Ancak SDG’nin vakit kaybetmeden merkezi hükümetle anlaşma sağlaması ve bu anlaşmanın hayata geçirilmesi için güvenlik adımları atması önemlidir. Silahlı yapıların varlığı kabul edilemez ve bunun sürdürülebilir bir çözüm olduğunu düşünmüyoruz.
Tom Barrack’ın SDG’ye yönelik uyarıları yerinde bir çağrıdır. İsrail'in Suriye'nin istikrarına karşı olduğunu düşünüyoruz. Bu nedenle uyarılarımızı yapmamız gerekiyordu.
PKK'NIN SİLAH BIRAKMASI
Biz örgütün halkımız için bir tehdit oluşturmamasını sağlamaya çalışıyoruz. Süreç belli bir aşamaya geldi ancak devletin hassasiyetlerine de uymamız gerekiyor. Devlet bir oyuna gelmez ve getirmemelidir. YPG'nin silah bırakmasını bekliyoruz. Türkiye her türlü senaryoya hazır, kaybedecek bir yıl dahi yok.
GAZZE'DEKİ DURUM
Bu tür azgın eylemlerin bir noktada son bulması kaçınılmaz. Bunun sonucunda ortaya çıkacak olumsuz durum, hem İsrail'i hem de dünyayı etkileyecek. Birçok İsrail destekçisi ülke, karşıt görüşler dile getirmeye, “Bu şeytanla işimiz yok” demeye başladı. Fransa'nın Filistin’i tanıma yönündeki açıklaması da bunun bir örneğidir.
ATEŞKES GÖRÜŞMELERİ
Ateşkes müzakereleri devam ediyor. ABD’li yetkililer tarafından bir kriz durumu yaşanıyor gibi görünüyor. Üç ana tıkanmış konu var: Birincisi, insani yardımların kimler tarafından dağıtılacağıdır. İkincisi, Gazze'deki İsrail kara birliklerinin geri çekileceği yerlerdir. Üçüncüsü ise, bu iki konuda anlaşılması halinde Hamas tarafı, soykırım mekanizmasının tekrarlanmaması için garantiler talep ediyor. İsrail, Gazze'yi yakıp yıkmanın yanı sıra insanları açlık durumuna sokarak orayı yaşanmaz hale getirmeye çalışıyor. Ayrıca, Filistinli mültecileri almayı taşımak için diğer ülkelere de zorlama yapıyor.
UKRAYNA-RUSYA İSTANBUL TOPLANTISI
Bu hafta, Cumhurbaşkanımızın liderlik ettiği bu konuda yürütülen süreç üzerimizde oldukça etkili oldu. Savaşın bölgesel ve küresel etkileri çok büyük. İnsani trajedi bir kenara, birçok şehir yok oldu. Bu karmaşık ve maliyetli savaşın uluslararası arenada yaratacağı tehditleri tartıştık. Toplantı sonunda, Türkiye’de bir liderler zirvesi düzenlenmesi konusunda prensipte anlaşıldı. Müzakere heyetlerine büyük görevler düşüyor. Umarım, bu şekilde devam ederse bir çözüm çıkacağına inanıyorum.
EUROFIGHTER ALIMI
Eurofighter alımıyla ilgili karmaşık bir süreç var. Uçaklar, yerli üretimler ve daha birçok husus var. Sonuçta aldığınız uçak sadece uçurmaktan ibaret değil; bakım, onarım ve diğer unsurları da içermekte. Bu nedenle basit bir karar değil. Cumhurbaşkanımız bu konunun çok ileri bir aşamasına gelinmesini sağladı. Umarım teknik heyetler, muhataplarıyla bu konularda ileri bir noktaya geleceklerdir. Beklenmedik durumlarla karşılaşılması da söz konusu olabilir; tıkanma yaşandığında bize dönebilirler.
